دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا گفت که ایالات متحده کنترل نوار ویران شده غزه را در دست خواهد گرفت و پس از اسکان فلسطینیان در کشورهای دیگر، آن را از نظر اقتصادی توسعه خواهد داد، اقداماتی که دهه‌ها سیاست ایالات متحده در قبال درگیری اسرائیل و فلسطین را از بین خواهد ‌برد.

ترامپ در کنفرانس مطبوعاتی مشترک روز سه شنبه با بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر رژیم صهیونیستی، بدون ارائه جزئیات از طرح غافلگیرکننده خود رونمایی کرد.

این طرح به دنبال پیشنهاد شوکه‌ کننده ترامپ برای اسکان دائم و اجباری بیش از دو میلیون فلسطینی از غزه به کشورهای همسایه صورت گرفت.

مطمئنا متحدان و دشمنان به شدت با هرگونه تسلط آمریکا بر غزه مخالفت خواهند کرد و این در حالی است که پیشنهاد او این سؤال را ایجاد می‌کند که آیا عربستان سعودی، مایل است دراین شرایط با فشار مجدد و میانجیگری ایالات متحده به طرح عادی‌سازی روابط با اسرائیل بپیوندد.

مشارکت و کنترل مستقیم ایالات متحده در غزه با سیاست دیرینه واشنگتن و بسیاری از کشورهای جامعه بین‌المللی که معتقدند در آینده نه چندان دور غزه باید بخشی از یک کشور فلسطینی باشد در تضاد است.

ترامپ درجلسه مطبوعاتی پس از دیدار با نتانیاهو به خبرنگاران گفت: آمریکا نوار غزه را تصرف و کنترل آن را به دست خواهد گرفت. ما مالک غزه خواهیم بود و مسئول خنثی کردن همه بمب‌های خطرناک منفجر نشده و سایر سلاح‌های موجود در این منطقه هستیم».

ترامپ گفت: «ما غزه را توسعه می‌دهیم، هزاران هزار شغل ایجاد می‌کنیم و این چیزی خواهد بود که کل خاورمیانه می‌تواند به آن افتخار کند.» در ادامه رئیس‌جمهور آمریکا بیان کرد من در غزه یک فرصت و موقعیت مالکیت بلندمدت منطقه را می‌بینم که در پس آن آرامش و ثبات بزرگی برای این بخش از خاورمیانه به ارمغان می آورد».

ترامپ در پاسخ به این سوال یکی از خبرنگاران که در آینده چه کسی در غزه زندگی خواهد کرد، گفت که این مکان می تواند به خانه «مردم جهان» تبدیل شود.

ترامپ مستقیماً به این سؤال پاسخ نداد که چگونه و تحت چه اختیاراتی ایالات متحده می تواند غزه نوار ساحلی به طول 25 مایل (45 کیلومتر) و عرض حداکثر 6 مایل (10 کیلومتر)، را تصرف کرده و آن را اشغال کند. دولت‌های مختلف ایالات متحده، از جمله دولت اول ترامپ از استقرار نیروهای آمریکایی در غزه اجتناب کرده بودند.

چندین قانونگذار دموکرات بلافاصله پیشنهادهای ترامپ جمهوری‌خواه را در ارتباط با غزه را محکوم کردند.

نتانیاهو که در طول جلسه ترامپ او را با نام مستعار «بی بی» یاد کرد، به جز ستایش رویکرد و سخنان ترامپ تلاش کرد به بحث پیشنهاد ترامپ کشیده نشود.

رهبر اسرائیل که ارتش او بیش از یک سال درگیر جنگ شدید با نیروهای مقاومت حماس در غزه بوده است، گفت که ترامپ «با ایده‌های تازه خارج از چارچوب فکر می کند و تمایل دارد افکار موجود و متعارف را از بین ببرد».

برخی کارشناسان اعتقاد دارند که ترامپ گاهی در سطح بین‌المللی موضعی افراطی را مطرح می‌کند به منظور تعیین پارامترهای برای مذاکرات آینده. ترامپ در دور اول ریاست جمهوری خود در برخی مواقع در سیاست خارجی موضع‌گیری‌های را انجام ‌داد که بسیاری از آنها را هرگز اجرایی نکرد.

ارزیابی خسارت که توسط کارشناسان سازمان ملل در ژانویه منتشر شد نشان داد که پاکسازی بیش از 50 میلیون تن آوار باقی مانده در غزه پس از بمباران اسرائیل ممکن است 21 سال زمان ببرد و تا 1.2 میلیارد دلار هزینه داشته باشد.

ترامپ اسکان اجباری و دائمی را پیشنهاد می‌کند

جاناتان پانیکوف، معاون سابق افسر اطلاعات ملی آمریکا در خاور نزدیک، گفت که طرح ترامپ به معنای تعهد نظامی طولانی مدت آمریکا خواهد بود و اگر این طرح اجرایی شود جهان خواهد دید که واشنگتن «از ملت سازی در عراق و افغانستان درس نگرفته است».

ترامپ در روزهای قبل درخواست خود را از اردن، مصر و دیگر کشورهای عربی برای اسکان ساکنان غزه تکرار کرد و گفت فلسطینیان چاره‌ای جز ترک کردن نوار ساحلی ندارند، نواری که باید پس از نزدیک به 16 ماه جنگ ویرانگر بین اسرائیل و نیروهای مقاومت بازسازی شود.

اما با این تفاوت که ترامپ  فراتر از پیشنهاد قبلی خود اینبار به صراحت از کوچ اجباری و اسکان دائمی فلسطینیان در مکانی دیگر حمایت کرد. پیشنهادی که رهبران عرب و بسیاری از کشورهای دیگر قاطعانه آن را رد کرده بودند.

جابجایی اجباری جمعیت غزه به طور حتم نقض قوانین بین المللی خواهد بود و نه تنها در منطقه بلکه از سوی متحدان غربی واشنگتن نیز به شدت با آن مخالفت خواهد شد. برخی از مدافعان حقوق بشر این ایده را به پاکسازی قومی تشبیه می‌کنند.

سامی ابوزهری، یکی از مقامات ارشد حماس، درخواست‌های ترامپ برای ترک غزه را محکوم کرد و آن را «اخراج از سرزمین خود» خواند. وی گفت: ما آن‌ها را دستور العملی برای ایجاد هرج و مرج و تنش در منطقه می‌دانیم زیرا مردم غزه اجازه نخواهند داد که چنین طرح‌هایی اجرایی شود.

ترامپ هیچ جزئیات بیشتری در مورد چگونگی اجرای فرآیند اسکان مجدد ساکنان غزه ارائه نکرد، اما پیشنهاد وی منعکس کننده خواسته‌های احزاب راست افراطی اسرائیل بود و با تعهدات روسای جمهور سابق ایالات‌متحده در خصوص موضوع آوراگان فلسطینی در تضاد بود.

آرون دیوید میلر، مشاور سابق خاورمیانه در دولت‌های جمهوری‌خواه و دموکرات، گفت که ترامپ با این پیشنهاد در ارتباط با آوارگان غزه به نتانیاهو «مجوز بزرگی» داده است. میلر ادامه داد «ترامپ تقریباً هر رویایی که جناح راست در اسرائیل داشت را تأیید کرد».

از سوی دیگر دولت عربستان سعودی در بیانیه‌ای بر مخالفت خود با هرگونه تلاش برای آواره‌کردن فلسطینی‌ها از سرزمین‌شان تاکید و اضافه کرد بدون تشکیل کشور فلسطینی هیچ‌گونه رابطه‌ای با اسرائیل برقرار نخواهد کرد.

منتقدان سخنان ترامپ را محکوم کردند

ترامپ تنها دو هفته پس از دوره دوم ریاست جمهوری خود، میزبان نتانیاهو در کاخ سفید بود تا درباره آینده آتش بس غزه، راهبردهای مقابله با ایران و پیدا کردن راهی مجدد برای توافق عادی سازی بین اسرائیل و عربستان گفتگو کند.

پیشنهاد وی در خصوص غزه پس از دو هفته از شروع دور دوم ریاست جمهوری‌ جنجالی شد. دو هفته‌ای که در آن ترامپ درباره تسلط آمریکا بر گرینلند صحبت کرد، در مورد تصرف احتمالی کانال پاناما هشدار داد و اعلام کرد که کانادا باید پنجاه و یکمین ایالت ایالات متحده باشد.

برخی از منتقدان گفته‌اند که سخنان توسعه‌طلبانه ترامپ منعکس‌کننده تفکرات امپریالیسم به سبک قدیمی است و این موضوع می‌تواند روسیه را در جنگ اوکراین تشویق و بهانه‌های چین را برای حمله به تایوان توجیه کند.

ترامپ نوار غزه را نماد دیرینه مرگ و ویرانی توصیف کرد و گفت که فلسطینی‌ها باید در مناطق مختلف در کشورهای دیگر اسکان داده شوند. رئیس‌جمهور ایالات‌متحده اضافه کرد که این کشور نوار غزه را تصرف و کنترل خواهد کرد، »محل را پاکسازی و آواربرداری و همچنین توسعه اقتصادی ایجاد می‌کند»، اما نگفت که چگونه!!!

ترامپ که پیش از ورود به عرصه سیاست در حرفه توسعه املاک و مستغلات حضور داشت، دیدگاهی خوش بینانه و رویایی از تصرف غزه توسط ایالات متحده ارائه می‌کند و در عین حال جزئیاتی را در مورد چگونگی تصرف و ایمن سازی آن توسط ایالات متحده بیان نمی‌کند در واقع ترامپ در تلاش است در خصوص غزه رویا فروشی کند.

صبحت‌های او همچنین درباره اینکه ساکنان فلسطینی غزه به کجا خواهند رفت بسیار مبهم بود. ترامپ اشاره کرد که مطمئن است مصر و اردن بسیاری از ساکنان غزه را خواهند پذیرفت. این درحالی است که این دو دولت در روزهای پیش این ایده را به شدت رد کرده بودند.

اینکه پیشنهادهای ترامپ چه تأثیری بر مذاکرات در مورد مرحله دوم توافق آتش‌بس غزه می‌گذارد مشخص نیست، زیرا حماس قاطعانه تاکید کرده است که می‌خواهد در غزه بماند در حالی که نتانیاهو قول داده است که این گروه را نابود و هرگز اجازه نخواهد داد که دوباره بر این منطقه حکومت کند.