اقتصادآنلاین : اقتصاد دیجیتال به سرعت در حال گسترش است و به نظر می‌رسد که مشاغل سنتی تحت تهدید جدی قرار گرفته‌اند. در حالی که فناوری‌های نوین باعث بهبود کارایی و سرعت فرآیند‌های تجاری می‌شوند، از سوی دیگر، این تغییرات می‌توانند به کاهش نیاز به نیروی انسانی در مشاغل سنتی منجر شوند. طبق گزارش سازمان بین‌المللی کار (ILO)، اتوماسیون و دیجیتالی شدن مشاغل می‌تواند موجب از دست رفتن بیش از ۸۰۰ میلیون شغل در سراسر جهان تا سال ۲۰۳۰ شود. در این میان، آیا اقتصاد دیجیتال تنها به نفع مشاغل فناورانه و استارتاپ‌ها خواهد بود، یا اینکه می‌تواند راهی برای رشد و توسعه مشاغل سنتی نیز پیدا کند؟

اقتصاد دیجیتال و تهدید به مشاغل سنتی

اقتصاد دیجیتال به معنای استفاده از فناوری‌های نوین برای تغییر نحوه انجام کسب‌وکار، مبادلات مالی و تعاملات اجتماعی است. با رشد اینترنت اشیاء، هوش مصنوعی و اتوماسیون، بخش‌های مختلفی از مشاغل سنتی با خطر از بین رفتن یا کاهش شدید تقاضا روبه‌رو شده‌اند. به عنوان مثال، بسیاری از مشاغل در صنعت حمل‌ونقل، تولید و خدمات مشتری به دلیل اتوماسیون و روبات‌ها دستخوش تغییرات عمده شده‌اند.

در صنعت حمل‌ونقل، خودرو‌های خودران یکی از نمونه‌های بارز تهدید به مشاغل سنتی هستند. طبق گزارشی از شرکت مشاوره‌ای McKinsey، تا سال ۲۰۳۰، احتمالاً ۲۵ میلیون شغل در صنعت حمل‌ونقل از بین خواهد رفت. در همین راستا، مشاغل رانندگان کامیون، تاکسی و حمل‌ونقل عمومی به شدت تحت تاثیر این فناوری قرار خواهند گرفت. این تغییرات به ویژه در کشور‌های در حال توسعه، که بخش عمده‌ای از نیروی کارشان وابسته به این مشاغل است، چالش‌های اجتماعی و اقتصادی بزرگی ایجاد خواهد کرد.

تهدید واقعی یا اغراق؟

بر اساس آمار‌هایی که اخیراً توسط موسسه تحقیقات کار (Labor Institute) منتشر شده، حدود ۴۰ درصد از مشاغل فعلی در کشور‌های پیشرفته ممکن است تحت تاثیر فناوری‌های نوین از دست بروند. این موسسه پیش‌بینی کرده که مشاغلی که در آنها نیاز به انجام وظایف تکراری و مکانیکی وجود دارد، بیشتر از همه در معرض خطر خواهند بود. به عنوان مثال، طبق این آمار، ۴۷ درصد از شغل‌های موجود در آمریکا در معرض خطر اتوماسیون قرار دارند. اما سوال اینجاست که آیا این تهدیدات واقعاً به معنای مرگ کامل مشاغل سنتی است؟

آیا همه چیز به ضرر مشاغل سنتی است؟

اگرچه فناوری‌های نوین می‌توانند به کاهش تقاضا برای برخی مشاغل منجر شوند، اما واقعیت این است که اقتصاد دیجیتال همچنین فرصتی برای ظهور مشاغل جدید فراهم کرده است. به عبارت دیگر، در حالی که برخی از مشاغل سنتی نابود می‌شوند، مشاغل جدیدی که به مهارت‌های فناوری و دیجیتال نیاز دارند، جایگزین آنها خواهند شد. طبق گزارش مؤسسه جهانی McKinsey، بیش از ۶۰ درصد از مشاغلی که در آینده به وجود خواهند آمد، به مهارت‌های دیجیتال نیاز خواهند داشت.

در واقع، این تغییرات به جای تهدید برای شغل‌های سنتی، می‌توانند فرصتی برای تحول و بهبود مهارت‌های نیروی کار فراهم کنند. به عنوان مثال، در صنعت خرده‌فروشی، با وجود کاهش نیاز به فروشندگان سنتی، مشاغلی در زمینه مدیریت داده، تجزیه و تحلیل رفتار مشتریان و توسعه نرم‌افزار‌های فروش آنلاین به وجود آمده‌اند. همچنین، در بخش خدمات مالی، با رشد فناوری‌های بلاک‌چین و پرداخت‌های دیجیتال، فرصت‌های شغلی جدیدی در زمینه‌های تحلیل داده، امنیت سایبری و مشاوره مالی دیجیتال ایجاد شده است.

چالش‌های پیش روی کارگران سنتی

در حالی که برخی کارگران توانسته‌اند خود را با دنیای دیجیتال تطبیق دهند، بخش زیادی از نیروی کار همچنان در مشاغل سنتی به سر می‌برند و نمی‌توانند به راحتی به مشاغل دیجیتال منتقل شوند. این کارگران معمولاً با چالش‌های بزرگی مواجه هستند، از جمله کمبود مهارت‌های دیجیتال و عدم دسترسی به آموزش‌های جدید. طبق گزارشی از بانک جهانی، تنها ۱۶ درصد از نیروی کار در کشور‌های در حال توسعه به مهارت‌های دیجیتال دسترسی دارند. این شکاف دیجیتال می‌تواند موجب ایجاد نابرابری‌های اقتصادی و اجتماعی شود.

در نهایت، باید گفت که اقتصاد دیجیتال نه تنها تهدیدی برای مشاغل سنتی به شمار می‌آید، بلکه چالشی جدی برای تحول و به‌روزرسانی مهارت‌های نیروی کار است. اگرچه برخی مشاغل در اثر اتوماسیون و دیجیتالی شدن کاهش خواهند یافت، اما اگر سیاست‌گذاران و کارآفرینان از این تغییرات به نفع بهبود آموزش و اشتغال استفاده کنند، می‌توانند از این چالش‌ها فرصتی برای ایجاد مشاغل نوین و توسعه مهارت‌های دیجیتال بهره‌برداری کنند.