جنگل‌هاي شمال كشور نه‌تنها تاكنون به دليل سودجويي برخي افراد از تخريب و دستبرد در امان نمانده بلكه حتي انتخاب جنگل به عنوان جايگاه زباله‌هاي شهري نيز به گفته كارشناسان خسارات جبران‌ناپذيري را بر پيكره اين منابع وارد كرده است.

به گزارش ايرنا، جمعيت 8 ميليون نفري و رو به افزايش استان‌هاي گيلان ، مازندران و گلستان و ورود انبوه گردشگران به اين مناطق از يك طرف و كمبود زمين و فاصله كم دريا و جنگل از طرف ديگر، ساماندهي امور شهري، از جمله دفع بهداشتي زباله را به يكي از مشكلات بغرنج اين استان‌ها تبديل كرده است.

طبق آمار رسمي هم‌اكنون 42 واحد بزرگ دفع زباله به وسعت 300 هكتار در جنگل‌هاي شمال وجود دارد كه روزانه به طور متوسط حدود 2000 تن زباله در آن انباشته مي‌شود. از اين 42 واحد دفع زباله، 28 مركز در جنگل و ‎11 مركز در مناطق تالابي و 3 مركز در مرتع قرار دارد. اين مراكز دفع زباله در واقع قطعه زمين‌هاي بزرگي است كه دور آن، ديوار كشيده شده است و زباله‌ها در آن ريخته و با لودر و بولدوزر جابه‌جا مي‌شود.

دربرخي كشورها زباله‌ها را در معادن متروكه زغال‌سنگ در زيرزمين دفن مي‌كنند ولي آنچه در شمال كشور رخ مي‌دهد، دفع زباله در بالاي كوه و وسط جنگل است.

از طرف ديگر ساخت كارخانه‌هاي كمپوست و زباله‌سوزي نيز كند پيش مي‌رود و بعيد به نظر مي‌رسد معضل انباشت زباله در جنگل به اين زودي حل شود.

به گفته كارشناسان محيط‌زيست، نفوذ شيرابه‌هاي ناشي از زباله به سفره‌هاي آب زيرزميني كه آب آشاميدني شهروندان را تأمين مي‌كند، خطرناك‌تر از فاضلاب است.

يك خاك‌‌شناس درباره تاثير نفود شيرابه زباله در خاك جنگل بيان كرد: بعضي درختان مثل ممرز خيلي حساس‌هستند و سريع خشك مي‌شوند به همين دليل در محل‌هاي انباشت زباله، درختان ممرز خشك شده به وفور ديده مي‌شود ولي بلوط تا حدي مقاوم است.

توفيق احمدي تاكيد ‌كرد: شيرابه زباله اغلب ميزان اسيديته خاك را تغيير مي‌دهد كه شدت آن بستگي به نوع زباله دارد و روي ميكرو ارگانيسم‌هاي خاك نيز تاثير منفي مي‌گذارد.

وي با ذكر اين‌كه يكي از عوارض انباشت زباله در جنگل، افزايش جمعيت حشرات و بروز آلودگي در محيط زيست است، گفت: جانوراني نظير گوزن، آهو و شغال ممكن است از زباله تغذيه كنند كه نتيجه آن تجمع مواد سمي در كبد جانور است و در نتيجه، احتمال دارد جانوران نادر در خطر انقراض قرار گيرند.

در استان مازندران روزانه بيش از 753 هزار ليتر شيرابه توليدي ناشي از زباله‌ها بوجود مي‌آيد. در استان گيلان نيز به ازاي هر تن زباله تر 500 ليتر شيرابه توليد مي‌شود كه با احتساب توليد روزانه بيش از 900 تن زباله در روستاهاي اين استان و 1500 تن زباله در شهرها مي‌توان تصور كرد كه چه خطري محيط‌‌زيست را تهديد مي‌كند.

حسين عمويي، سرپرست اداره حفاظت محيط‌زيست نوشهر و چالوس مي‌گويد: وضعيت دفع زباله اين منطقه در حالت بحران قرار دارد و در اين دو شهرستان روزانه 100 تن زباله به محل‌هاي انباشت منتقل مي‌شود.

وي با تاكيد بر اين‌كه پيشرفت صنعت باعث افزايش توليد زباله شده است، ادامه ‌داد: زماني بود كه در روستاها زباله توليد نمي‌شد يا اگر توليد مي‌شد به مصرف دام و طيور مي‌رسيد ولي اكنون روستاييان نيز از توليدكنندگان زباله‌ محسوب مي‌شوند.

سرپرست اداره حفاظت محيط‌زيست نوشهر و چالوس يادآور ‌شد: هم‌اكنون حدود 70 درصد زباله‌ها را ظروف يك بار مصرف تشكيل مي‌دهد و لازم است ظروف يك بار مصرف بتدريج حذف و به جاي آن از ظروف بازيافت‌پذير و ساخته شده از الياف گياهي استفاده شود.

محمدعلي هدايتي، مديركل سابق دفتر جنگلكاري و پارك‌هاي جنگلي سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخيزداري كشور ‌هم گفت: نخستين گام براي نجات جنگل ها از زباله آن است كه پاكسازي انجام شود و شيشه ، فلز و پلاستيك از آن خارج گردد.

وي يادآور ‌شد: اگر آسيب‌ديدگي خاك جنگل زياد نباشد از گونه‌هاي معمولي درخت مانند توسكا و افرا مي‌توان در محل دفن زباله استفاده كرد و نمونه موفق آن در ساري با درخت توسكا انجام شد ولي اگر نتوانستيم از اين گونه‌ها استفاده كنيم و خشك شدند بايد درختان سوزني‌برگ كاشته شود. هدايتي تصريح ‌كرد: در بعضي از مناطق كه عمليات احيا انجام شده فقط سرو نقره‌اي كه گونه‌اي سوزني‌برگ و مقاوم است توان رويش پيدا كرده است.